การพึ่งพาเทคโนโลยีดาวเทียมที่สูงขึ้นในยุคปัจจุบันได้สร้างความเสี่ยงด้านความมั่นคงรูปแบบใหม่ให้แก่ทั่วโลก ผู้เชี่ยวชาญในวงการเตือนว่าภัยคุกคามจากการก่อการร้ายทางอวกาศไม่ได้เป็นเพียงจินตนาการอีกต่อไป แต่ได้กลายเป็นเรื่องจริงที่โลกยังไม่มีมาตรการรับมืออย่างเพียงพอ เหตุการณ์การรบกวนสัญญาณ GPS ที่พุ่งสูงขึ้นและการโจมตีไซเบอร์ต่อโครงสร้างพื้นฐานด้านอวกาศ เป็นสัญญาณว่าภัยนี้กำลังใกล้ตัวกว่าที่คิด.
สัญญาณชัดเจนของความเปราะบางใหม่
ขณะนี้เหตุการณ์รบกวน GPS ทั่วโลกมีมากกว่า 1,000 ครั้งต่อวันในปี 2025 และตัวอย่างที่เป็นข่าวดังคือกรณีที่เชื่อว่ารัสเซียมีส่วนในการรบกวนสัญญาณ GPS ของเครื่องบินประธานคณะกรรมาธิการยุโรปจนต้องอาศัยแผนที่กระดาษและเข็มทิศเพื่อลงจอด นอกจากนี้ ลิทัวเนียรายงานเหตุรบกวนสัญญาณเพิ่มขึ้นเฉียด 20 เท่า ภายในปีเดียวกัน ทำให้องค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศต้องออกหนังสือเตือนชาติรัสเซีย.
งานวิจัยล่าสุดยังพบว่า แม้ใช้เพียงอุปกรณ์พื้นฐานมูลค่า 800 ดอลลาร์ ก็สามารถดักฟังสัญญาณดาวเทียมถ่ายทอดข้อมูลที่ไม่มีการเข้ารหัส ทั้งบทสนทนา ข้อความ และข้อมูลทางทหาร ซึ่งประมาณครึ่งหนึ่งของดาวเทียมค้างฟ้าโลกยังขาดมาตรการป้องกันใด ๆ.
การเข้าถึงเทคโนโลยีอวกาศที่ง่ายขึ้นทำให้กลุ่มที่ไม่ใช่รัฐมีขีดความสามารถรบกวนโครงสร้างพื้นฐานอวกาศเพิ่มขึ้นอย่างมาก รายงานข่าวกรองพบว่าการโจมตีไซเบอร์ต่อภาคอวกาศที่ประกาศต่อสาธารณชนมีถึง 117 กรณีในช่วงมกราคมถึงสิงหาคม 2025 เพิ่มขึ้น 118% จากปีก่อนหน้า ตัวอย่างเช่น กลุ่มแฮกเกอร์ NB65 ที่เกี่ยวข้องกับ Anonymous เจาะระบบของหน่วยงานอวกาศรัสเซียในปี 2022 และในปลายปี 2025 กลุ่ม RedNovember ยังขยายการโจมตีไปยังอุตสาหกรรมอวกาศและห่วงโซ่อุปทานที่เกี่ยวข้องอย่างต่อเนื่อง นักวิชาการจากมหาวิทยาลัย Waikato ระบุว่า “ทั้งกลุ่มและบุคคลที่เคยถูกมองว่าไม่มีศักยภาพในด้านความมั่นคงอวกาศ ขณะนี้สามารถโจมตีระบบไซเบอร์ของดาวเทียมและสถานีภาคพื้นได้แล้ว”.
กฎหมายยังตามสถานการณ์ไม่ทัน
แม้กฎหมายอวกาศระหว่างประเทศจะถือกำเนิดตั้งแต่ปี 1967 แต่ก็ยังไม่มีบทบัญญัติที่ระบุความผิดเกี่ยวกับการก่อการร้ายหรือการกระทำของกลุ่มนอกภาครัฐอย่างชัดเจน ทำให้เกิดข้อถกเถียงเกี่ยวกับความรับผิดชอบและการนิยามพฤติกรรมในอวกาศ ในขณะที่บริษัทเอกชนกำลังรับบทบาทสำคัญมากขึ้น สหประชาชาติเริ่มหยิบยกประเด็นความมั่นคงอวกาศขึ้นหารือแต่ยังไม่มีกรอบกฎหมายโดยตรง ขณะที่โครงข่ายดาวเทียมผสานกับโครงสร้างบนโลกมากขึ้น ทั้งระบบโทรคมนาคม การเงิน และการนำทาง ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่าทศวรรษต่อไปอาจได้เห็นการโจมตีดาวเทียมเพื่อเป้าหมายทางอุดมการณ์ที่สร้างความปั่นป่วนต่อเศรษฐกิจและความมั่นคงโลกอย่างรุนแรง.