19 พฤษภาคม 2459 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนคำว่า “เมือง” เป็น “จังหวัด”
นับแต่การปกครองส่วนภูมิภาคในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น มีการแบ่งหัวเมืองออกเป็น เมืองเอก เมืองโท เมืองตรี และเมืองจัตวา กระทั่งในในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดรูปแบบการปกครองส่วนภูมิภาคใหม่ โดยแบ่งเป็น “มณฑล เมือง อำเภอ ตำบล และหมู่บ้าน”
ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนคำว่า “เมือง” เป็นคำว่า “จังหวัด” ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนคำว่าเมืองเรียกว่าจังหวัด ลงวันที่ 19 พฤษภาคม 2459 ลงนามโดย มหาเสวกเอก เจ้าพระยาสุรสีห์วิสิษฐศักดิ์ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย
ดังความตอนหนึ่งว่า “…แต่ท้องที่ ๆ เรียกว่าเมืองอันเป็นส่วนหนึ่งของมณฑลนั้น ในบัดนี้คงเรียกว่า เมืองบ้าง จังหวัดบ้าง สับสนกันอยู่ เพื่อแก้ไขให้เป็นระเบียบอันเดียวกัน สำหรับความเข้าใจง่ายในการปกครอง จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เปลี่ยนคำว่า เมือง ใช้เรียกว่า จังหวัด ผู้ว่าราชการเมือง ให้เรียกว่า ผู้ว่าราชการจังหวัด…”
กองสารนิเทศ สป.มท.
ครั้งที่ 347/2568 วันที่ 19 พ.ค. 2568
แหล่งที่มา: ข่าวกระทรวงด้านความมั่นคง